AEX: -2,5% | AMX: -0,1% | AScX: +0,2% | S&P500: -0,3%
De highlights van dinsdag 15 oktober:
- De AEX bleef de hele dag dicht bij huis, maar werd voor de finish plotseling getackeld door ASML
- De chipmachinefabrikant zag ruim 15% beurswaarde (ofwel circa €48 miljard) in rook opgaan na uitlekken cijfers
- Een teleurstellende order intake en verlaging prognose voor 2025 zijn de oorzaak
- Ook andere chipaandelen denderen omlaag: SOX -4%
- Olieprijs daalt fors, Shell ook
Er zullen vandaag harde woorden zijn gevallen op de IR-afdeling van ASML in Veldhoven. Morgenochtend zou de chipmachinefabrikant met cijfers komen, maar de resultaten werden onverwacht naar persbureau Bloomberg gestuurd (een 'technische fout, volgens ASML), later offline gehaald en vervolgens alsnog als persbericht op de site gezet.
Zie ook: Cijfers ASML uitgelekt? ASML -15% en AEX -2,3%
Voor een klein bedrijf is zoiets al een doodzonde, maar voor een dominante speler als ASML is de impact van zo'n blunder nog veel groter, temeer omdat die cijfers ook nog eens aan alle kanten tegenvielen. De orderintake kwam uit op €2,63 miljard en dat was maar liefst 53% lager dan verwacht en ook ongeveer de helft van wat analisten volgens de Bloombergconsensus hadden verwacht.
De brutomarge daalde van 51,5% in het tweede kwartaal naar 50,8%. De winst per aandeel liep wel op, van €4,01 naar €5,28.
Het bedrijf zag zich ook genoodzaakt de outlook voor 2025 te verlagen. Het concern rekent nu op een omzet van €30 tot €35 miljard, aan de onderkant van de eerder afgegeven bandbreedte van €30 tot €40. Analisten hielden rekening met €35,94 miljard. De brutomarge komt volgens ASML volgend jaar uit op 51 tot 53%. Ook dat is lager dan de eerdere verwachting van 54 tot 56%. Analisten hadden gerekend op 53,9%.
Verkoop aan China onder druk
CEO Christophe Fouquet, die afgelopen voorjaar het stokje overnam van Peter Wennink, zegt nog altijd veel opwaarts potentieel in AI te zien, maar volgens hem hebben andere marktsegmenten meer tijd nodig om te herstellen. ASML ziet de export naar China onder druk staan door exportrestricties. Volgens CNBC (ik heb dat nog niet elders bevestigd gezien) zei CFO Roger Dassen dat China volgend jaar naar verwachting goed zal zijn voor zo'n 20% van de totale concernomzet. Bij de vorige kwartaalcijfers noemde ASML nog een aanzienlijk hoger percentage: 49%. Afgelopen kwartaal was dat gedaald naar 47%, al steeg de omzet naar China wel met 20% ten opzichte van Q2 en is China nog altijd de belangrijkste afzetmarkt van ASML:
Hier ziet u de cijfers van ASML op een rij:
8 zakenbanken hebben inmiddels naar de cijfers gekeken, maar dat heeft vooralsnog niet geleid tot koersdoel- en advieswijzigingen. ASML krijgt momenteel van 31 analisten een Buy-advies, van 9 een hold-aanbeveling en geen enkele sell-advies. Het gemiddelde twaalfmaandskoersdoel bedraagt €989,02, wat neerkomt op een upside van maar liefst 48%.
IEX-analist Ivo Breukink is uiteraard ook aan het rekenen geslagen. Houd de website in de gaten voor zijn analyse. Hier kunt u zich inschrijven voor onze nieuwsbrief om ons advies uiterlijk morgenochtend te ontvangen.
Het nieuws van ASML sloeg in als een bom. Het aandeel maakte een snoekduik, om uiteindelijk 15,6% lager te eindigen, de grootste daling in één dag sinds 1998.
Krijgt de blunder nog een staartje?
De blunder van vandaag zou ook nog weleens een ander vervelend staartje kunnen krijgen. Het onverwacht publiceren van cijfers is in strijd met de Europese regels (de zogeheten Market Abuse Regulation, MAR), zegt Steven Hijink, hoogleraar Jaarrekeningenrecht aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Radboud Universiteit, in het Brabants Dagblad. Hij wijst erop dat koersgevoelige informatie gelijktijdig beschikbaar moet worden gesteld. Dit zou ASML een boete kunnen opleveren.
Chipsector over breed front onderuit
Omdat ASML het een indexxzwaargewicht is, werd ook de hele AEX omlaag getrokken. Ook andere chipaandelen gingen onderuit. ASMI ging 13,9% lager de dag uit en Besi verloor 11,1%. Met een dagverlies van 2,5% was de AEX dan ook met afstand de slechtst presterende index in Europa.
Chipaandelen elders in de wereld staan eveneens onder druk. De Amerikaanse chipindex SOX staat inmiddels 4,6% in de min. Nvidia, dat gisteren nog rond een all-time high schommelde, moet 5,8% prijsgeven.
De daling van de chippers geeft wel een ietwat vertekend beeld. Maar liefst 14 hoofdfondsen gingen met winst de dag uit, waarbij UMG en de databedrijven Wolters Kluwer en RELX aan kop gingen. De AMX sloot nipt lager. De AScX wist zelfs in de plus te eindigen
Fastned krijgt beleggers op de banken voor de cijfers. Maar is dat wel terecht?
De stijging van de smallcapindex was mede te danken aan Fastned, dat door beleggers rijkelijk werd beloond voor de kwartaalcijfers. De omzet steeg in Q3 met 44% op jaarbasis. Dat is fors, maar volgens IEX-analist Teun Verhagen bevatte het persbericht geen grote verrassingen. "Fastned pronkt zoals verwacht met de nieuwe opdrachten die het heeft binnengehaald in het afgelopen kwartaal. Maar onderliggend valt er flink wat aan te merken op de prestaties", schrijft hij. Volgens Verhagen krijgt de uitrol van het laadnetwerk opnieuw weinig tractie met de opening van slechts acht nieuwe laadstations. Bovendien schuift Fastned de beslissing over de outlook voor zich uit.
Teleurstelling over Alfen
Er was nóg een cijferaar: Alfen. Deze resultaten werden aanzienlijk minder enthousiast begroet. Het bedrijf zet rigoureus het mes in het personeelsbestand: 15% van het aantal banen gaat verloren. Het concern mikt nu voor 2025 op een 'beperkte' omzetgroei, als gevolg van zwakte in de markt voor EV's en de volatiliteit in de markt voor energieopslagsystemen. Daarnaast verwacht Alfen een hoge enkelcijferige EBITDA-marge. Het concern is nog steeds in gesprek over een nieuw bankconvenant.
Voor meer details en doelstellingen voor de middellange termijn moeten beleggers evenwel nog even geduld hebben: deze komen pas bij de presentatie van de jaarcijfers op 13 februari. Dat laatste leek het aandeel vandaag parten te spelen. Morgenochtend komt analist Teun Verhagen met een uitgebreide analyse.
Olieprijzen kelderen, Shell -3%
Elders op de financiële markten was nog een andere opvallende beweging te zien. De olieprijzen staan flink onder druk door een combinatie van factoren. De OPEC heeft de verwachting voor de vraag naar olie voor dit jaar en volgend jaar neerwaarts bijgesteld. Ook bleek dat de import van olie door China voor de vijfde achtereenvolgende maand te zijn gedaald.
Daarnaast heeft Israël naar verluidt aangegeven bij een eventuele aanval op Iran de olie-installaties te ontzien. Hoewel Iran slechts goed is voor circa 1% van de wereldwijde olieproductie, kan een escalatie in de regio toch een enorme impact hebben op de olieprijzen. Iran zou bijvoorbeeld de Straat van Hormuz kunnen afsluiten, waardoor meer dan 30% van het dagelijkse olietransport wordt bedreigd.
In het kielzog van een lagere olieprijs worden olie-aandelen wereldwijd in de uitverkoop gedaan. De koers van Shell daalde met 3%, BP verloor 3,6% en TotalEnergies zelfs 4,8%. In de VS koersen Exxon Mobil, Chevron en Conoco Phillips zo'n 2% lager.
Wall Street maakt draai omlaag
Wall Street was de dag gematigd positief begonnen, maar daarna sloeg de twijfel toe. Er was een flinke stroom cijfers. Deze worden wisselend ontvangen: Goldman Sachs koerst rond het vorige slot, Bank of America wint 1%, maar Citi verliest 4,7%. De resultaten van Johnson & Johnson (+1%) vallen wel in de smaak. Maar UnitedHealth leidt een gevoelig verlies van meer dan 7%. Deze cijfers waren beter dan verwacht, maar beleggers rekenden het bedrijf af op een outlookverlaging.
Boeing staat 2% in de plus nadat de noodlijdende vliegtuigbouwer meldde dat het een aanvullende kredietfaciliteit ter waarde van $10 miljard heeft gesloten met verschillende banken en daarnaast maximaal $25 miljard wil ophalen met een emissie. Dit kunnen zowel aandelen als obligaties zijn.
De chipsector kreeg niet alleen te maken met de verrassing van ASML, maar ook met het bericht dat de VS mogelijk aan Nvidia, AMD en andere Amerikaanse bedrijven extra exportrestricties gaat opleggen voor de uitvoer van AI-chips. Het zou gaan om landen in de Perzische golf.
De brede markt
- Zoals gezegd was de AEX het brekebeentje in Europa. De Bel20 en de DAX40 wisten nipt hoger te sluiten. De FTSE100 daalde met 0,5% en de CAC40 met 1%.
- Wall Street begon overwegend positief aan de beursdag, maar inmiddels kleuren daar ook de koersen rood. De Dow Jones-index staat 0,2% in de min, de S&P500 verliest 0,3% en de Nasda 0,8%. De Russell 200-index ligt er nog wel goed bij (+0,7%).
- De rente op Amerikaans staatspapier met een looptijd van tien jaar is met maar liefst 8 basispunten gedaald naar 4,04%.
- De Nederlandse tienjaarsrente staat 1 basispuntje lager op 2,50%.
- De goudprijs loopt flink op: 0,7% erbij op $2.665 per troy ounce
- De CBOE VIX-index (graadmeter van volatiliteit) is opgelopen naar 20,09 punten.
- De euro noteert 1,0894 ten opzichte van de dollar.
- De olieprijzen zijn met ruim 4,5% gekelderd. Een vat WTI kost $70,47 en een vat Brent-olie $74,10.
- De bitcoinkoers staat 1,4% hoger op $66.731
Verder op het Damrak
Dit zijn de grootste stijgers en dalers van vandaag:
- De cijfers en nieuwe doelstellingen van Alfen (-5,5%) vielen niet in de smaak. Die van Fastned (+5,9%) duidelijk wel.
- De cijfers van Theon (-1,8%) vonden evenmin een warm onthaal.
- Just Eat Takeaway is morgen aan de beurt om de cijfers te openbaren. In aanloop daar naartoe daalde de koers met 3%.
- UMG profiteerde van een adviesverhoging van Wolfe Research (naar Outperform). Ook werd bekend dat de oprichters van platenlabel PIAS hun resterende aandelen in het bedrijf verkopen aan UMG.
- Prosus (-3,2%) daalde in navolging van de Chinese deelneming Tencent.
- ABN Amro eindigde 1,9% lager nadat bekend werd dat de Nederlandse Staat het belang in de bank gaat terugbrengen van 40,5% naar 30%.
- Philips sloot1,5% in de plus nadat ABN Amro Oddo het advies had verhoogd van Neutraal naar Outperform.
- ING ging 0,3% lager de dag uit nadat de bank meldde dat het aandeleninkoopprogramma ter waarde van €2,5 miljard is afgerond.
- InPost heeft het resterende belang van 70% in Menzies Distribution Group overgenomen en kreeg er 2,7% bij.
- Beursdwerg Onward (+5,9%) werd rijkelijk beloond voor het bericht dat het concern exclusieve rechten heeft verworven op gedachtegestuurde technologie. Die technologie moet het mogelijk maken voor mensen met een dwarslaesie te kunnen laten bewegen.
Exclusief voor abonnees: IEX Outlook 2025 op de Amsterdamse beurs
IEX bestaat binnenkort 25 jaar en trakteert abonnees op een exclusief, gratis event: IEX Outlook 2025. Vier interessante sprekers blikken vooruit op 2025:
- Hildo Laman, hoofd van het IEX-analistenteam
- René van Vlerken, CEO van beursbedrijf Euronext
- Martijn Rozemuller CEO van ETF-aanbieder Van Eck Europe
- Corné van Zeijl, IEX-columnist van het eerste uur en beleggingsstrateeg bij Cardano
Zij vertellen wat u als belegger komend jaar kunt verwachten en welke kansen er liggen.
Datum: vrijdagmiddag 25 oktober
Locatie: de Amsterdamse beurs op Beursplein 5
Het aantal plaatsen is beperkt en er zijn al de nodige aanmeldingen gekomen. Dus wilt u komen, wees er dan snel bij!
U kunt zich aanmelden via deze link.
Agenda: cijfers JET
De cijfers van ASML heeft u tegen de verwachting al kunnen zien. Maar er zijn nog meer cijfers om morgen uw wekker voor te zetten. Bijvoorbeeld die van Just Eat Takeaway, die vaak garant staan voor de nodige koersturbulentie. De cijfers worden extra interessant nu het sentiment rond Europese maaltijdbezorgers lijkt te kantelen. Amerikaanse zakenbanken lijken zich warm te lopen voor een verdere marktconsolidatie.
Uit een vooruitblik van ABMfn blijkt dat analisten verwachten dat JET in het derde kwartaal minder orders heeft ontvangen. De analistenconsensus rekent op 214 miljoen orders in het derde kwartaal. Dat zijn er bijna 4 miljoen minder dan in dezelfde periode vorig jaar.
Het derde kwartaal is overigens niet het kwartaal waar de maaltijdbezorger het vooral van moet hebben, in verband met de vakantie en het vaak mooie zomerweer.
De meningen van analisten over JET zijn verdeeld: je houdt ervan of je hebt er een hekel aan. Het aandeel krijgt momenteel 15 koopadviezen, 4 hold-adviezen en 4 sell-adviezen, maar JET staat vaak ook hoog in de lijstjes van shortposities. De totale netto shortpositie bedraagt momenteel 11,08%.
--> Het oordeel van IEX-analist Martin Crum over JET leest u hier.
Over de grens wordt onder andere uitgekeken naar de cijfers van Morgan Stanley, Alcoa en Akzo-Nobel-concurrent PPG.
Hierbij de agenda van morgen:
07:00 Just Eat Takeaway Q3-cijfers
07:00 NSI Q3-cijfers
08:00 Consumenten- en producentenprijzen september (VK)
13:00 Hypotheekaanvragen - wekelijks (VS)
13:00 Abbott Laboratories Q3-cijfers
13:00 Morgan Stanley Q3-cijfers
14:30 Handelsbalans september (VS)
22:00 Alcoa Q3-cijfers
22:00 PPG Q3-cijfers
U bent weer bijgepraat. Ik wens u een fijne avond toe!
Meld u aan voor de Tostrams dagelijkse nieuwsbrief
en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op de beurs!
Auteur: Jasperien van Weerdt
Jasperien van Weerdt is redacteur bij IEX, IEXGeld, Belegger.nl en Beursduivel en auteur van het boek 'Financieel fit in 30 dagen'.
Meer over Jasperien van Weerdt